Đề kiểm tra cuối học kì 1 Tiếng Việt lớp 5 có đáp án !!

Chuyện một khu vườn nhỏ – “Từ đầu đến ... không phải là vườn.” Trang 102 - SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Mỗi loài cây trên ban công nhà bé Thu có điểm gì nổi bật?

Đợi chú nói lời cảm ơn

Đám đông đang vây quanh một chiếc xe con. Người đàn ông lo lắng, nói với đám đông:

- Ai có thể vặn chặt con ốc ở thùng xăng dưới gầm xe hộ tôi không? Ai làm được, tôi sẽ trả người đó bằng số tiền này! - Vừa nói anh ta vừa rút tờ giấy bạc một trăm nghìn ra. Một cậu bé khoảng 11 tuổi rẽ đám đông bước tới, miệng nói:

- Để cháu giúp cho ạ!

Một lát sau, chú bé chui ra khỏi gầm xe, yên lặng nhìn người đàn ông với ánh mắt chờ đợi. Người đàn ông định đưa một trăm nghìn cho chú bé thì người phụ nữ trên xe lên tiếng:

- Anh cho nó mười nghìn là được rồi!

Người đàn ông nhận nắm tiền lẻ, chọn lấy tờ mười nghìn đưa cho chú bé. Chú bé không cầm tiền và lắc đầu. Người đàn ông liền lấy thêm tờ mười nghìn nữa đưa cho chú bé. Chú bé vẫn không cầm tiền và tiếp tục đứng yên chờ đợi. Người đàn ông có vẻ bực mình nói:

- Cháu thấy chú đưa ít tiền à?

- Không ạ. Cháu không chê ít hay nhiều. Các thầy cô giáo đã dạy cháu, giúp người khác không phải vì để nhận tiền thù lao!

- Thế tại sao nhóc không đi đi? Còn đợi cái gì?

- Cháu đợi chú nói với cháu hai tiếng “Cảm ơn”.

(Theo Nguyễn Kim Lân)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Người đàn ông nhờ mọi người làm việc gì? (0,5 điểm)

Ai là người đã đến giúp người đàn ông đó? (0,5 điểm)

Câu chuyện muốn nói với em điều gì? (0,5 điểm)

Em hãy gạch chân vào đại từ xưng hô trong câu sau: (0,5 điểm)

Anh cho nó mười nghìn là được rồi!

Câu nào có từ “chạy” mang nghĩa gốc? (0,5 điểm)

Đặt câu với quan hệ từ biểu thị nguyên nhân - kết quả:“Vì - nên”. (1 điểm)

Em hãy tả một người mà em yêu quý nhất.

Gợi ý:

a) Mở bài: Trong gia đình, cha là người gần gũi em nhất.

b) Thân bài:

- Tả hình dáng:

+ Dáng người cao to, vạm vỡ.

+ Gương mặt vuông chữ điền, mái tóc ngắn, vuốt cao, khi đi làm vuốt cao sang trọng.

+ Cha ăn mặc rất giản dị. Khi đi làm cha thường mặc áo sơ mi. Ở nhà cha mặc đồ

thể thao cho tiện làm việc nhà.

+ Cha có đôi mắt đen long lanh. Mỗi khi dạy bảo con cái, ánh mắt ấy rất nhẹ nhàng và thân thiện. 

- Tả tính tình, hoạt động:

+ Cha là người chu đáo, cẩn thận, đồ đạc trong nhà được sắp xếp gọn gàng, thường xuyên sửa chữa xe giúp mẹ và em.

+ Tính cha rất ôn hoà, ăn nói nhã nhặn.

+ Cha là người hết lòng với con cái. Ban ngày cha làm lụng vất vả, tối đến cha luôn quan tâm đến việc học của con cái.

c) Kết bài: Cha gần gũi em, chăm sóc, dạy bảo em nên người. Em luôn cố gắng học giỏi để đem lại niềm vui cho gia đình.

Tiếng vọng – “Từ đầu đến ... mãi mãi chẳng ra đời.” Trang 108 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Chuỗi ngọc lam – “Từ Pi-e lấy chuỗi ngọc đến ... Đừng đánh rơi nhé!” Trang 134 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Cô bé mua chuỗi ngọc lam để tặng ai? Em có đủ tiền mua chuỗi ngọc không?Chi tiết nào cho biết điều đó?

Bông sen trong giếng ngọc

Mạc Đĩnh Chi là người đen đủi, xấu xí. Nhà nghèo, mẹ con cậu nuôi nhau bằng nghề kiếm củi. Mới bốn tuổi, Mạc Đĩnh Chi đã tỏ ra rất thông minh. Bấy giờ, Chiêu quốc công Trần Nhật Duật mở trường dạy học, Mạc Đĩnh Chi xin được vào học. Cậu học chăm chỉ, miệt mài, sớm trở thành học trò giỏi nhất trường.

Kì thi năm ấy, Mạc Đĩnh Chi đỗ đầu nhưng vua thấy ông mặt mũi xấu xí, người bé loắt choắt, lại là con thường dân, toan không cho đỗ.

Thấy nhà vua không trọng người hiền, chỉ trong hình thức bề ngoài, Mạc Đĩnh Chi làm bài phú “Bông sen giếng ngọc” nhờ người dâng lên vua. Bài phú đề cao phẩm chất cao quý khác thường của loài hoa sen, cũng để tỏ rõ chí hướng và tài năng của mình. Vua đọc bài phú thấy rất hay, quyết định lấy ông đỗ Trạng nguyên.

Về sau, Mạc Đĩnh Chi nhiều lần được giao trọng trách đi sứ. Bằng tài năng của mình, ông đã đề cao được uy tín đất nước, khiến người nước ngoài phải nể trọng sứ thần Đại Việt. Vua Nguyên tặng ông danh hiệu Trạng nguyên. Nhân dân ta ngưỡng mộ, tôn xưng ông là: Lưỡng quốc Trạng nguyên (Trạng nguyên hai nước)

( Theo Lâm Ngũ Đường)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Câu 1. Ngày còn nhỏ, Mạc Đĩnh Chi là người như thế nào? (0,5 điểm)

Vì sao lúc đầu nhà vua không cho Mạc Đĩnh Chi đỗ Trạng nguyên? (0,5 điểm)

Vì sao Mạc Đĩnh Chi được gọi là “Lưỡng quốc Trạng nguyên” ? (0,5 điểm)

Em hãy xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ trong câu sau: (0,5 điểm)

Về sau, Mạc Đĩnh Chi nhiều lần được giao trọng trách đi sứ.

Em hãy xác định bộ phận chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ trong câu sau: (0,5 điểm)

Về sau, Mạc Đĩnh Chi nhiều lần được giao trọng trách đi sứ.

Em hãy nêu những suy nghĩ của mình về nhân vật Mạc Đĩnh Chi? Qua câu chuyện, em rút ra được bài học gì cho bản thân? (0,5 điểm)

Dòng nào dưới đây thích hợp nhất để giải nghĩa từ “Hạnh phúc”: (0,5 điểm)

Trong lớp em mới có một bạn mới chuyển trường về, bạn ấy học rất tốt nhưng nhà rất nghèo, các bạn trong lớp rủ nhau không chơi với bạn ấy, nếu là em thì em sẽ làm gì? Vì sao em làm vậy? (1 điểm)

Em hãy tả bác nông dân đang làm việc.

Gợi ý:

a) Mở bài: Bác Tư ở xóm em là một người nông dân chất phác, luôn cặm cụi làm những công việc đồng áng. Em được quan sát bác cày ruộng vào một buổi trưa hè. b) Thân bài:

 - Hình dáng:

+ Dáng người cao lớn. Nước da ngăm đen.

+ Đầu đội nón lá. Mặc bộ bà ba màu nâu đã sờn bạc.

- Tính tình, hoạt động:

+ Cần mẫn làm việc. Chăm chú cày trên thửa ruộng.

+ Tay trái cầm roi tre. Tay phải cầm cán cày.

+ Mắt đăm đăm hướng về trước. Chân bước dài, chắc nịch.

+ Thao tác nhanh nhẹn, đưa cày để trâu đi vòng rất thành thạo.

+ Cày xong thửa ruộng bác cho trâu tắm dưới kênh.

+ Bác ngồi trên bờ nghỉ tay, uống nước.

+ Bác rất hài lòng với kết quả lao động của mình.

c) Kết bài: Em rất kính yêu bác Tư. Bác Tư là người đã làm ra những hạt gạo thơm ngon để nuôi sống con người.

Về ngôi nhà đang xây – “Từ đầu đến ... còn nguyên màu vôi, gạch.” Trang 148 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Những chi tiết nào vẽ lên hình ảnh một ngôi nhà đang xây?

Mùa thảo quả – “ Từ đầu đến ... nếp ảo, nếp khăn.”

Trang 113 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Thảo quả báo hiệu vào mùa bằng cách nào? Cách dùng từ đặt câu ở đoạn đầu có gì đáng chú ý?

Trên công trường khai thác than

Chúng tôi ra bờ moong. Ở đây, tôi nhìn được toàn cảnh của công trường trong một vòng cung cực lớn hình phễu. Những đám mây trắng mỏng và nhẹ bay phất phơ ngang sườn núi trước mặt làm cho những cỗ máy khoan khi ẩn khi hiện, trông giống như một con thuyền đã hạ buồm...

Dưới đáy moong, tôi đếm có đến chín cái máy xúc, nhác trông có thể ví chúng như những con vịt bầu khó tính hay động cựa, luôn luôn quay cổ từ bên này sang bên kia.

Từ những chiếc máy xúc dưới đáy lên đến những cỗ máy khoan trên cùng là con đường vòng xoáy trôn ốc. Không ngớt xe lên, xe xuống. Những chiếc xe ben-la màu xanh lá mạ trông như con cào cào, chạy rất nhanh, chở đất đá bóc trên tầng đổ ra bãi thải. Những chiếc xe gấu màu đen trũi trông như những con kiến đất, cần cù và chắc chắn chở than từ dưới đáy moong đổ ra máng ga, rồi từ máng ga trút xuống những toa xe lửa chở ra cảng. Hoàn toàn không thấy bóng người. Nhưng tôi biết con người có mặt ở khắp mọi nơi trong cái vòng cung hình phễu này.

(Theo Trần Nhuận Minh)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Câu 1.Tác giả đứng ở đâu để quan sát cảnh công trường? (0,5 điểm)

Tại sao những cỗ máy khoan lại “khi ẩn khi hiện”? (0,5 điểm)

Từ nào gần nghĩa với cụm từ: “khi ẩn khi hiện”? (0,5 điểm)

Trong câu “Ở đây, tôi nhìn được toàn cảnh của công trường trong một vòng cung cực lớn hình phễu.” đại từ “tôi” dùng để làm gì? (0,5 điểm)

Câu nào dưới đây có dùng quan hệ từ (Gạch dưới quan hệ từ trong câu)? (0,5 điểm)

Câu nào dưới đây có dùng quan hệ từ (Gạch dưới quan hệ từ trong câu)? (0,5 điểm)

Em hãy gạch chân vào các cặp từ trái nghĩa trong câu các câu sau: (1,5 điểm)

a) Từ những chiếc máy xúc dưới đáy lên đến những cỗ máy khoan trên cùng là con đường vòng xoáy trôn ốc.

Hãy xếp những từ gạch chân dưới đây vào bảng phân loại từ thích hợp: (1 điểm)

Những đám mây trắng mỏng và nhẹ bay phất phơ ngang sườn núi trước mặt làm cho những cỗ máy khoan khi ẩn khi hiện, trông giống như một con thuyền đã hạ buồm...

Những chiếc xe gấu màu đen trũi trông như những con kiến đất, cần cù và chắc chắn chở than từ dưới đáy moong đổ ra máng ga, rồi từ máng ga trút xuống những toa xe lửa chở ra cảng.

Em hãy xác định trạng ngữ (TN), chủ ngữ (CN), vị ngữ (VN) trong các câu dưới đây: (1 điểm)

a) Dưới đáy moong, tôi đếm có đến chín cái máy xúc, nhác trông có thể ví chúng như những con vịt bầu khó tính hay động cựa, luôn luôn quay cổ từ bên này sang bên kia.

b) Ở đây, tôi nhìn được toàn cảnh của công trường trong một vòng cung cực lớn hình phễu.

Em hãy tả người mẹ yêu quý của em.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về mẹ của em.

b) Thân bài: Tả ngoại hình và tính tình của mẹ.

- Tả ngoại hình:

+ Mẹ đã ngoài bốn mươi nhưng mẹ vẫn còn rất trẻ.

+ Khuôn mặt mẹ tròn, nhìn rất hiền và phúc hậu.

+ Mắt to tròn và đẹp. Đôi môi cong mịn.

+ Bàn tay mẹ chai sạm vì tần tảo làm việc nuôi em ăn học.

+ Mẹ ăn mặc giản dị nhưng nhìn rất đẹp.

- Tả tính tình:

+ Mẹ tận tụy với công việc, chịu khổ cực để nuôi em khôn lớn.

+ Mẹ rất quan tâm, giúp đỡ người khác và được nhiều người yêu mến.

+ Mẹ luôn hoàn thành tốt các công việc ở cơ quan và việc nhà.

+ Mẹ nấu ăn rất ngon. Chăm lo cho con cái và gia đình chu đáo.

+ Giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn và khổ cực. Mẹ thường dạy em về “lòng nhân ái”.

c) Kết bài: Em rất tự hào về mẹ. Mẹ là động lực, là nguồn sống của em. Mẹ là chỗ dựa vững chắc cho bước đi của em đi đến tương lai.

Người gác rừng tí hon – “Từ đầu đến ... đánh xe ra bìa rừng chưa?”  Trang 124 - SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Theo lối ba vẫn đi tuần rừng, bạn nhỏ đã phát hiện được điều gì?a

Buôn Chư Lênh đón cô giáo – “Từ đầu đến ... dành cho khách quý.” Trang 144 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Cô giáo Y Hoa đến buôn Chư Lênh để làm gì?

Lê-nin và ông lão đi săn

Ông lão bắt đầu kể với tôi tỉ mỉ về việc sau một chuyến đi săn, Lê-nin mời ông đến Mátxcơ-va để thăm Lê-nin và xem xét mọi việc. Từ một nơi thâm sơn cùng cốc đến thẳng Mátxcơ-va thăm Lê-nin, có phải chuyện chơi đâu. Tất nhiên ông lão hiểu rằng ông đến thăm ai, nhưng ông vẫn mang theo kha khá bánh mì nông thôn. Có thể là Lê-nin nói chơi thế thôi, chứ ở đấy người ta sẽ không cho vào, và cũng có thể Lê-nin không có ở nhà. Thế rồi ông lão đến Krem-li thăm Lê-nin và mang theo bánh mì. Lê-nin có nhà và ông thợ săn được đưa vào gặp Lê-nin ngay, khi ông vừa xưng tên. Và đây, một căn phòng rộng thênh thang, hầu như trống rỗng. Chắc là phòng cũng có đồ đạc gì đấy nhưng phòng rộng quá nên tưởng trống không. Ở cuối căn phòng lớn ấy có một chiếc hòm, Lê-nin ngồi trên chiếc hòm, đang nhóm bếp dầu hỏa. Lê-nin rất mừng, cười và nói:

- Biết đãi bác cái gì bây giờ, bác A-lếch-xây? Tôi pha cà phê cho bác uống nhé, nhưng không phải cà phê thực đâu, mà cà phê làm bằng bột lúa mạch.

Khi cà phê đã pha xong, Lê-nin đi lấy bánh mì. Bánh mì tồi đến phát khiếp lên được.

- Vla-đi-mia I-Lích, xin lỗi đồng chí, tôi có đem theo bánh mì nhà quê...

- Ô tốt lắm, bác đem ra đây!

Họ uống cà phê làm bằng bột lúa mạch và ăn bánh mì. Kể xong câu chuyện của mình, Alếch-xây nói:

- Y như trong giấc mơ, đến bây giờ tôi vẫn thường hình dung thấy: căn phòng rộng thênh thang, ở cuối phòng có chiếc hòm, trên hòm đặt cái bếp dầu hỏa.

(Nguyễn Đắc Việt dịch)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Khi đi thăm Lê-nin, ông lão có những băn khoăn gì? (0,5 điểm)

Chi tiết nào chứng tỏ nơi ở của Lê-nin rất đơn sơ? (0,5 điểm)

Chi tiết nào chứng tỏ Lê-nin sống rất giản dị? (0,5 điểm)

Ông lão thợ săn có những cảm tưởng gì về cuộc viếng thăm Lê-nin? (0,5 điểm)

Trong từ “hạnh phúc”, tiếng “phúc” có nghĩa là: (0,5 điểm)

Gạch chân vào các đại từ xưng hô có trong câu sau: (0,5 điểm) Vla-đi-mia I-lích, xin lỗi đồng chí, tôi có đem theo bánh mì nhà quê...

Có thể thay thế một trong các đại từ xưng hô trên bằng đại từ nào khác phù hợp trong cuộc đối thoại giữa ông lão và Lê-nin?

Em hãy xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ, trong các câu sau: (1 điểm)

a) Khi cà phê đã pha xong, Lê-nin đi lấy bánh mì.

b) Ông lão bắt đầu kể với tôi tỉ mỉ về việc sau một chuyến đi săn, Lê-nin mời ông đến Mát-xcơ-va để thăm Lê-nin và xem xét mọi việc.

Chọn quan hệ từ thích hợp (trong ngoặc đơn) để điền vào chỗ trống trong các câu sau: (tuy ... nhưng, của, nhưng; vì ... nên; bằng, để) (1 điểm)

a) Những cái bút……………….tôi không còn mới……………….vẫn tốt.

b) Tôi vào thành phố……………….máy bay……………….kịp cuộc họp ngày mai.

c) ……………….trời mưa rất to……………….nước sông dâng cao.

d) ……………….cái áo ấy không đẹp ……………….nó là kỉ niệm của những ngày chiến đấu anh dũng.

Em hãy tả ông em khi ông đang đọc báo.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về ông của em.

b) Thân bài:

- Miêu tả về ngoại hình của ông: miêu tả chi tiết ngoại hình của ông.

- Loại báo mà ông em hay đọc là gì?

- Ông em đọc báo để làm gì:

+ Cập nhật tin tức.

+ Thói quen mỗi sáng của ông.

- Ông em hay đọc báo ở đâu?

- Dáng vẻ ông khi đọc báo?

c) Kết bài: Khẳng định lại tình cảm của em với ông.

Rừng ngập mặn – “Từ đầu đến ... khi có gió, sóng lớn.”

Trang 128 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Nêu nguyên nhân và hậu quả của việc phá rừng ngập mặn?

Thầy cúng đi bệnh viện – “Từ đầu đến ... học nghề cúng bái.” Trang 158 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Cu Ủn làm nghề gì?

Mưa cuối mùa

Nửa đêm, Bé chợt thức giấc vì tiếng động ầm ầm. Mưa xối xả. Cây cối trong vườn ngả nghiêng nghiêng ngả trong ánh chớp nhoáng nhoàng sáng lóe và tiếng sấm ì ầm lúc gần lúc xa.

Hơi nước mát lạnh phả vào ngập gian phòng. Mưa gió như cố ý mời gọi Bé chạy ra chơi với chúng. Mấy lần định nhổm dậy, sau lại thôi. Bé kéo chăn trùm kín cổ mơ mơ màng màng rồi ngủ thiếp đi lúc nào không biết. Sáng hôm sau lúc trở dậy, Bé vui sướng nhặt lên chiếc lá bồ đề vàng rực rơi ngay cạnh chân giường Bé nằm. Bé chạy đến bên cửa sổ, ngước nhìn lên đỉnh ngọn cây bồ đề. Đúng là chiếc lá vàng duy nhất ấy rồi. Mấy hôm nay Bé đã nhìn thấy nó, muốn ngắt xuống quá mà không có cách gì ngắt được. Giữa trăm ngàn chiếc lá xanh bình thường, tự nhiên có một chiếc lá vàng rực đến nao lòng.

Sau trận mưa to đêm ấy, suốt mấy tuần lễ tiếp sau, trời trong veo không một gợn mây. Mong mỏi mắt, cơn mưa cũng không quay trở lại. Lúc bấy giờ Bé mới chợt nhận ra mùa mưa đã chấm dứt. Thì ra, cơn mưa đêm ấy chính là cơn mưa cuối cùng để bắt đầu chuyển sang mùa khô.

Bé ân hận quá. Bé rất yêu trời mưa và trận mưa đêm hôm ấy đã đến chào từ biệt Bé. Mưa đã mời gọi Bé suốt mấy tiếng đồng hồ mà Bé chẳng chịu ra gặp mặt. Chiếc lá bồ đề vàng óng từ tít trên cao, mưa đã ngắt xuống gửi tặng cho Bé, Bé chẳng nhận ra sao?

(Trần Hoài Dương)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Điều gì khiến bé thức giấc lúc nửa đêm? (0,5 điểm)

Bé có cảm xúc gì khi thấy chiếc lá vàng rực giữa trăm ngàn lá xanh? (0,5 điểm)

Ở đầu đoạn 2, tác giả đã kể mưa gió cố ý làm gì? (0,5 điểm)

Sáng hôm sau lúc trở dậy, Bé vui sướng vì điều gì? (0,5 điểm)

Dòng nào dưới đây gồm các cặp từ trái nghĩa? (1 điểm)

Em hãy gạch chân vào bộ phận chủ ngữ trong câu sau: (0,5 điểm)

Mưa gió như cố ý mời gọi Bé chạy ra chơi với chúng.

Dòng nào sau đây gồm các từ láy? (1 điểm)

Cặp từ nào trong các cặp từ sau là từ nhiều nghĩa? (0,5 điểm)

Gạch chân 2 quan hệ từ có trong đoạn “Bé ân hận .... nhận ra sao?” (0,5 điểm)

Xác định trạng ngữ (TN), chủ ngữ (CN), vị ngữ (VN) trong câu sau: (0,5 điểm)

Sau trận mưa to đêm ấy, suốt mấy tuần lễ tiếp sau, trời trong veo không một gợn mây.

Em hãy tả một người bạn thân mà em yêu quý.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về người bạn thân của em.

b) Thân bài: Miêu tả ngoại hình và tính cách của bạn.

- Trông bạn rất dễ thương. Thân hình cân đối giúp bạn có thể mặc quần áo đẹp dễ dàng.

- Bạn có khuôn mặt hình trái xoan đáng yêu và có nước da trắng trẻo, mịn màng.

 - Mắt bạn to, tròn và đen láy. Bạn luôn nhìn mọi người với đôi mắt đầy thiện cảm. - Trong học tập, bạn đã giúp em cũng như nhiều người bạn khác rất nhiều.

c) Kết bài: Em rất yêu quý bạn. Chúng em sẽ cố gắng học tập để luôn là con ngoan trò giỏi, được mọi người yêu mến.

Hành trình của bầy ong - Trang 117 - SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Những chi tiết nào trong khổ thơ đầu nói lên hành trình vô tận của bầy ong?

Anh hùng thực sự

Ngày xưa, ở vùng Qua-đa-la-pa-ra có một ông lão sống cùng ba người con trai. Lúc sắp mất, ông gọi ba người con vào và nói:

- Các con của ta, ta chẳng có gì ngoài một viên kim cương của tổ tiên để lại. Ta không muốn bán nó hay chia nhỏ cho các con. Ta chỉ muốn trao cho một trong ba con. Các con hãy ra đi và quay trở về vào ngày đầu tiên của tuần sau, ta sẽ trao nó cho người xứng đáng nhất.

Ba người cùng đi và đúng hẹn thì trở về. Người con cả mang một nửa tài sản của mình chia cho những người nghèo khổ trong thành phố. Người con thứ hai cứu một bé gái sắp chết đuối ở sông Ri-ô Grăng. Ông lão vui sướng hỉ hả lắm, rồi ông quay sang người con thứ ba:

- Còn con, xem con mang được về gì nào?

Lúc này, người con thứ ba mới nói:

- Cha ạ, một buổi sáng, con nhìn thấy một người đàn ông say rượu nằm ngủ bên bờ vực. Chỉ một cử động nhỏ cũng có thể làm anh ta xuống vực sâu. Con nhẹ nhàng đi lại và xốc anh ta ra khỏi chỗ đó. Cha biết đó là ai không? Chính là San-chô, kẻ thù truyền kiếp của nhà ta. Đã có vài lần anh ta dọa sẽ giết con nếu có cơ hội. San-chô tỉnh dậy nhìn con đăm đăm. Rồi sau đó chúng con khoác tay nhau cùng về. Cha ạ, bây giờ thì con đã hiểu mỗi người xung quanh ta đều có thể là bạn dù trước đó họ là kẻ thù.

Ông lão cầm viên kim cương đặt vào tay người con thứ ba và nói:

- Con mới chính là người anh hùng thực sự, con trai ạ!

(Theo báo Thiếu niên Tiền phong)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Người anh hùng thật sự trong câu chuyện trên là ai? (0,5 điểm)

Vì sao người con trai thứ ba được coi là “người anh hùng thực sự”? (0,5 điểm)

Câu chuyện muốn khuyên chúng ta điều gì? (0,5 điểm)

Hãy chọn thành ngữ phù hợp nhất với nội dung câu chuyện? (0,5 điểm)

Từ nào sau đây đồng nghĩa với từ “gan dạ”? (0,5 điểm)

Em hãy gạch dưới từ không cùng nhóm trong dãy từ sau: (0,5 điểm)

Các từ trong nhóm dưới đây có quan hệ với nhau như thế nào? (0,5 điểm)

Trong các từ: “tiếng thơm, danh thơm, thơm thảo” từ “thơm” ở đây chỉ: (0,5 điểm)

Em hãy gạch chân vào một đại từ trong câu dưới đây: (1 điểm)

Ta không muốn bán nó hay chia nhỏ cho các con.

Em hãy đặt một câu có sử dụng quan hệ từ biểu thị quan hệ nguyên nhân - kết quả để nói về người con thứ ba? (1 điểm)

Em hãy tả người chị gái mà em luôn yêu quý.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu người cần tả.

b) Thân bài: Tả bao quát: Chị em bao nhiêu tuổi? Chị em học ở đâu? Chị em học trường gì?Em thương chị em như thế nào?

- Tả chi tiết: Tả hình dáng và tính tình.

+ Dáng người cao, thon gọn. Gương mặt đầy đặn, mũi cao, môi trái tim xinh đẹp. Mái tóc dài đen mượt. Chị có đôi mắt đen long lanh rất đẹp. Chị ăn mặc rất giản dị.

- Tả tính tình: Chị là người chu đáo, chỉn chu trong công việc. Chị học rất giỏi, luôn được ba mẹ và thầy cô yêu thương. Chị có tính tình rất ôn hòa, nhã nhặn. Chị luôn biết quan tâm đến mọi người. Chị là người luôn nỗ lực và biết vươn lên trong cuộc sống.

c) Kết bài: Nêu cảm nghĩ về chị em. Chị em là một người hết sức đặc biệt. Chị là người luôn quan tâm chăm sóc em, em rất yêu chị của em.

Hạt gạo làng ta - Trang 139 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?

Ngu Công xã Trịnh Tường - Từ đầu đến ... đất hoang trồng lúa.” Trang 164 – SGK Tiếng Việt 5 (TI)

Ông Lìn đã làm thế nào để đưa nước về thôn?

Đôi tai của tâm hồn

Một cô gái vừa gầy vừa thấp bị thầy giáo loại ra khỏi dàn đồng ca. Cũng chỉ tại cô bé ấy lúc nào cũng chỉ mặc mỗi một bộ quần áo vừa bẩn vừa cũ, lại rộng nữa. Cô bé buồn tủi khóc một mình trong công viên. Cô bé nghĩ:

- Tại sao mình lại không được hát? Chẳng lẽ mình hát tôi đến thế sao?

Cô bé nghĩ mãi rồi cô cất giọng hát khe khẽ. Cô bé cứ hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi.

- Cháu hát hay quá! - Một giọng nói vang lên.

- Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ, cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ.

Cô bé ngẩn người. Người vừa khen cô bé là một ông cụ tóc bạc trắng. Ông cụ nói xong liền đứng dậy và chậm rãi bước đi.

Cứ như vậy nhiều năm trôi qua, cô bé giờ đây đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng. Cô gái vẫn không quên cụ già ngồi tựa lưng vào thành ghế đá trong công viên nghe cô hát. Một buổi chiều mùa đông, cô đến công viên tìm cụ già nhưng ở đó chỉ còn lại chiếc ghế đá trống không.

- Cụ già đó qua đời rồi. Cụ ấy điếc đã hơn hai mươi năm nay.

Một người trong công viên nói với cô. Cô gái sững người. Một cụ già ngày ngày vẫn chăm chú lắng nghe và khen cô hát hay lại là một người không có khả năng nghe?

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Vì sao cô bé bị thầy giáo loại khỏi dàn đồng ca? (0,5 điểm)

Cuối cùng, trong công viên, cô bé đã làm gì? (0,5 điểm)

Cụ già đã làm gì để tạo niềm tin và động lực cho cô bé luyện tập? (0,5 điểm)

Em hãy ghi lại tình tiết trong câu chuyện gây bất ngờ và xúc động nhất? (0,5 điểm)

Đặt hai câu có từ “tai”, 1 câu mang nghĩa gốc, 1 câu mang nghĩa chuyển? (1 điểm)

Em hãy gạch chân vào bộ phận chủ ngữ trong câu sau: (0,5 điểm)

Nhóm từ nào đồng nghĩa với từ vui vẻ? (0,5 điểm)

Từ ghép nào sau đây được tạo ra từ các tiếng có nghĩa trái ngược nhau? (0,5 điểm)

Từ “hay” trong hai câu sau là tính từ, động từ hay quan hệ từ? (1 điểm)

a) Cô bé nghĩ xem mình có nên tiếp tục hát hay thôi. 

Em hãy ghi lại những đại từ chỉ “ông cụ” trong bài đọc trên: (0,5 điểm)

Em hãy tả một em bé đang tuổi tập đi tập nói.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về em bé em định tả (Bé Hoa là em gái của em.)

b) Thân bài:

- Hình dáng:

+ Bé hai tuổi.

+ Dáng vóc bụ bẫm, chắc nịch. Làn da trắng hồng. Đôi môi đỏ chót hay cười.

+ Cặp mắt đen láy, hàng mi cong vút. Khuôn mặt bầu bĩnh.

+ Hai má phúng phính, có lúm đồng tiền. Tóc đen mượt.

+ Miệng chúm chím, môi đỏ hồng. Tay chân tròn, có ngấn.

- Tính nết, hoạt động:

+ Biết vâng lời, ít khóc nhè, hay ăn. Giọng nói ngọng nghịu.

+ Đi chưa vững nhưng thích đi, thích chạy.

+ Thích được dẫn đi chơi. Thích chơi với búp bê.

c) Kết bài:

- Bé Hoa là niềm vui của em.

- Em rất yêu quý em gái bé bỏng của mình.

Chuyện một khu vườn nhỏ – “Từ Một sớm chủ nhật đến ... hết.” Trang 102 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Vì sao khi thấy chim về đậu ở ban công, Thu muốn báo ngay cho Hằng biết?

Thầy cúng đi bệnh viện – “Từ Bác sĩ bảo cụ đến ... vẫn không lui.” Trang 158 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)     

Vì sao bị sỏi thận mà cụ không chịu mổ, trốn bệnh viện về nhà?

Đà Lạt

Đà Lạt, một buổi chiều cuối năm, mưa giông vừa tạnh. Mặt trời hé nắng vàng vàng, không khí nhẹ và trong, mát rười rượi, kích thích đến tim óc.

Tôi mở cửa ra bao lơn nhìn sang rừng thông. Tôi để ý nhìn những cây thông cao, không nứt nẻ, cành sần sùi, cong queo một cách mĩ thuật không ngờ. Dưới chân cây, cỏ dại mọc dày, cao, lá thon, dọc ngang, lá đan dày um tùm. Tôi nhìn ra xa hơn. Hồ Đà Lạt lặng im, mặt nước xanh phản chiếu đồi núi và rừng thông. Màu xanh và sự im lặng, cảnh bao la của núi rừng và không khí mát mẻ như làm châm vào da, tất cả nhè nhẹ đưa óc tôi liên tưởng đến phong cảnh sứ Phần Lan tôi đã nhiều lần tưởng tượng qua sách vở.

Tôi đang mơ màng tưởng tượng thì chợt vang lên tiếng chim hoàng anh hót. Tôi đưa mắt nhìn xem chim đậu ở đâu mà hót. Mỗi lần nghe tiếng chim hoàng anh là tôi phải nghĩ đến những cây bàng xanh mướt, vòm trời xanh có mây nhẹ như bông. Đà Lạt có chim hoàng anh hót là điều tôi không bao giờ ngờ. Nhưng kìa, trên một cây thông gãy có một chú hoàng anh nhỏ đang mổ vỏ thông tìm mồi. Mình chim thon thon, lông mượt màu vàng nghệ, hoà hợp với giọng hót ấm áp. Óc tôi đột nhiên thấy êm ái vô cùng.

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Sự vật nào không được tác giả miêu tả trong bài? (0,5 điểm)

Thời tiết Đà Lạt như thế nào? (0,5 điểm)

Nghe tiếng hoàng danh hót, tác giả liên tưởng đến điều gì? (0,5 điểm)

Không gian của Đà Lạt có đặc điểm gì? (0,5 điểm)

“Tưởng tượng” thuộc từ loại gì? (0,5 điểm)

Câu “Óc tôi đột nhiên thấy êm ái vô cùng.” có: (0,5 điểm)

Từ “trong” ở cụm từ “không khí nhẹ và trong” và từ “trong” ở cụm từ “trong không khí mát mẻ” có quan hệ với nhau như thế nào? (0,5 điểm)

Gạch chân các quan hệ từ trong câu sau: (0,5 điểm)

Cảnh bao la của núi rừng và không khí mát mẻ châm vào da thịt.

Em hãy xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ và xác định từ loại trong câu sau đây: (2 điểm)

Dưới chân cây, cỏ dại mọc dày, cao, lá thon, dọc ngang, lá đan dày tum tùm.

3 danh từ:

Em hãy tả một bác sĩ đang chăm sóc bệnh nhân.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về bác sĩ mà em định tả.

b) Thân bài:

- Tả ngoại hình

+ Ông cao khoảng 1,70m. Da ông trắng, mắt to, lông mày rậm.

+ Ông có đôi bàn tay rất dài và thon như tay con gái.

+ Tóc ông bạc ở hai bên thái dương và một ít ở trước trán.

+ Khi còn đi làm, ông mặc áo blue trắng. Trông ông thật đẹp. Khi ở nhà, ông mặc bộ pizama màu xanh nhạt, trông rất mát.

+ Ông thường đi đôi dép da màu nâu có quai hậu.

- Tả hoạt động

+ Khi ông nghỉ hưu, mình thấy sáng sáng ông thường dậy sớm tập thể dục. Ông chạy bộ ở con đường nhựa trước nhà. Có hôm, mình thấy ông trên sân thượng tưới những cây cảnh trồng trên đó.

+ Tuy không mở phòng mạch nhưng bà con trong khu phố cần giúp là ông lại vui vẻ giúp đỡ ngay. Ông đã cứu bà nội mình thoát nguy hiểm vì bà nội mình bị hen suyễn. c) Kết bài: Tình cảm, cảm xúc, cảm nghĩa của em dành cho vị bác sĩ.

Trong câu: “Tôi nhìn ra xa hơn.” đại từ “tôi” dùng để: (0,5 điểm)

Mùa thảo quả – “Từ Thảo quả trên rừng Đản Khao đã chính nục đến ... chiếm không gian.” Trang 113 - SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Tìm những chi tiết cho thấy cây thảo quả phát triển rất nhanh?

Ngu Công xã Trịnh Tường - “Từ Con nước nhỏ đến ... như trước nữa.” Trang 164 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Nhờ có mương nước, tập quán canh tác và cuộc sống ở thôn Phìn Ngan đã đổi thay như thế nào?

Mùa xuân về bản

Tôi gặp mùa xuân về bản Vua Bà vào một buổi sớm. Trời vẫn còn lạnh lắm và những thân cây vẫn còn run rẩy. Nhưng đã có một con chim vàng anh bay đến. Vàng anh cất tiếng hót. Ngắn thôi, nhưng réo rắt. Rồi nó vù bay, vội vã chợt đi như chợt đến. Riêng tiếng hót thì lại, âm vang trong lòng. Tôi ngẩn ngơ luyến tiếc con vàng anh mãi. Tiếng hót đó đã đánh thức tôi đang co ro chìm đắm trong rét mướt của mùa đông giật mình chạy lại với mùa xuân.

Có lẽ con vàng anh đã đánh thức cây đào như đánh thức tổi dậy. Mà không phải chỉ cây đào, nó đánh thức cả đại ngàn, cả không gian và mặt đất. Vừa mới hôm trước đại ngàn còn rền rĩ gió bấc, mặt trời còn trắng bệch ẩn sau những tầng mây ngổn ngang như những tấm chăn bông ủ ấm, vậy mà ngày một ngày hai, trời đã trong dần. Những bụi mưa hoa long lanh không rơi xuống đất được mà cứ bay lửng lơ. Những chuỗi cườm nhỏ xíu, lõi bằng mạng nhện, hạt bằng các giọt mưa ngũ sắc ở đâu thả xuống đầy ngọn cỏ, lá cây.

Mùa xuân ở bản thật là vui. Tiếng khèn bè, tiếng tiêu chuốt trong lòng những ống trúc quý dìu dặt suốt đêm. Bóng đêm mùa xuân cũng đen óng ánh ảo huyền và càng khuya càng ngào ngạt mùi thơm của hương lá, hương cây. Đêm xuân, những con chim hót đến khiếp. Chúng ngây ngất cái gì. Không chịu ngủ, cứ hót thâu đêm suốt sáng. Có những con chim mái, sau mùa xuân người rạc đi chỉ còn cái xác vé, lúc bấy giờ mới chịu lui lủi, lặng lẽ đi kiếm ăn cùng chồng con...

(Theo Nguyễn Phan Hách)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Hình ảnh nào cho thấy tiếng hót chim vàng anh báo hiệu mùa xuân? (0,5 điểm)

Con chim vàng anh đã đánh thức những gì? (0,5 điểm)

Những hạt mưa mùa xuân được miêu tả như thế nào? (0,5 điểm)

Mùa xuân ở bản Vua Bà có những âm thanh, mùi hương nào? (0,5 điểm)

Từ “ngon” trong câu nào sau đây được dùng với nghĩa gốc? (0,5 điểm)

Em hãy xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong các câu dưới đây: (1 điểm)

Em hãy xác định danh từ, động từ, tính từ, quan hệ từ với các từ được gạch chân trong các câu dưới đây. (1 điểm)

a) Tiếng hót đó đã đánh thức tôi đang co ro chìm đắm trong rét mướt của mùa đông giật mình chạy lại với mùa xuân.

b) Bóng đêm mùa xuân cũng đen óng ánh ảo huyền và càng khuya càng ngào ngạt mùi thơm của hương lá, hương cây.

Em hãy gạch một gạch vào 3 từ láy, gạch hai gạch vào 3 từ ghép có trong đoạn văn sau: (1 điểm)

Đêm xuân, những con chim hót đến khiếp. Chúng ngây ngất cái gì. Không chịu ngủ, cứ hót thâu đêm suốt sáng. Có những con chim mái, sau mùa xuân người rạc đi chỉ còn cái xác ve, lúc bấy giờ mới chịu lui lủi, lặng lẽ đi kiếm ăn cùng chồng con...

Em hãy tả lại hình ảnh bố em đang làm vườn.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu chung về vấn đề nếu ra ở đề bài: Bố em đang làm vườn.

b) Thân bài:

- Miêu tả khái quát về bố:

+ Bố năm nay bao nhiêu tuổi? Dáng người bố như thế nào? Trang phục của bố khi làm vườn như thế nào? (Bố có sở thích đặc biệt với cây cảnh nên bố trồng 1 vườn cây cảnh)

- Miêu tả bố khi đang làm vườn:

+ Trước hết, bố xới đất trong khu vườn, nhặt sạch cỏ dại. Bố đào những hố thật to và sâu rồi bón phân vào trong đấy. Bố nhẹ nhàng đặt cây xuống hố vừa đào và phủ đất lên trên rồi tưới nước. Lúc bố làm vườn, mồ hôi nhễ nhại. Bố nhẹ nhàng dùng tay lau những giọt mồ hôi lăn dài trên trán rồi tiếp tục công việc của mình.

- Sau khi trồng xong cây và tưới nước cho khu vườn, bố nở nụ cười tươi tắn đầy mãn nguyện vì một thời gian sau, vườn cây sẽ cho nhiều trái ngọt, hoa thơm.

c) Kết Bài: Nêu cảm xúc, suy nghĩ của bản thân trước hình ảnh của bố khi đang làm vườn.

Chuỗi ngọc lam – “Từ Cửa lại mở đến ... đó bắt đầu đổ.” Trang 134 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Chị của cô bé tìm gặp Pi-e để làm gì?   

Chim vành khuyên và cây bằng lăng

Đàn chim vành khuyến bay trong mưa bụi. Rồi đàn chim vẹt đậu xuống hàng cây bằng lăng non. Những con chim mỏi cánh xuống nghỉ chân? Tiếng chim lích chích trên cành. Không, không, chúng em đi làm, năm sớm chúng em đi làm đây, không phải nghỉ chân đâu.

À, thế ra những con vành khuyên kia đến cây bằng lăng cũng có công việc. Con chim vành khuyên, chân đậu nhẹ chẳng rụng một giọt nước mưa đã bám thành hàng dưới cành. Vành khuyên nghiêng mắt, ngước mỏ, cắm cúi, hí hoáy. Cái mỏ như xát mặt vỏ cây. Đôi mắt khuyên vòng trắng long lanh. Đôi chân thoăn thoắt. Vành khuyên lách mỏ vào tìm bắt sâu trong từng khe vỏ rách lướp tướp. Những con chim ríu rít chuyền lên chuyển xuống. Mỗi lần móc được con sâu lại há mỏ lên rồi nhún chân hót. Như báo tin bắt được rồi... bắt được rồi... Như hỏi cây: Đỡ đau chưa? Khỏi đau chưa? Có gì đâu, nếu chúng em giúp cho cây khỏi ghẻ rồi chóng lớn, chóng có bóng lá thì cây che cho chúng em bay xa có chỗ nghỉ chân, tránh nắng. Ta giúp đỡ nhau đấy thôi. Hạt nước trên cành bằng lăng rơi lã chã. Cây bằng lăng khóc vì cảm động.

Đàn vành khuyên đường tìm sâu ở cành, ở lộc cây, ở những chiếc lá còn lại. Rõ ràng nghe được tiếng chim. Vành khuyên trò chuyện, vành khuyên reo mừng, vành khuyên thủ thỉ. Vành khuyên hát cho cây bằng lăng nghe.

Lúc sau, đàn vành khuyên bay lên. Như bác sĩ khám bệnh, cho thuốc tiêm và thuốc uống rồi. Chỉ trông thấy làn mưa bụi phơi phới. Nhưng vẫn nghe tiếng vành khuyên ríu rít:

- Chúng em đi nhé! Chúng em đi nhé! Các bạn bằng lăng chóng tươi lên, xanh tươi lên !...

(Theo Tô Hoài)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Dòng nào dưới đây gồm 5 từ ngữ tả vành khuyên chăm chú tìm bắt sâu? (0,5 điểm)

Chi tiết cây bằng lăng “khóc” giúp em hiểu được điều gì? (0,5 điểm)

Dòng nào dưới đây nêu đúng và đủ ý nghĩa sâu sắc của bài văn? (0,5 điểm)

Từ nào dưới đây đồng nghĩa với từ “cảm động”? (0,5 điểm)

Dòng nào dưới đây có từ in nghiêng là từ đồng âm? (1 điểm)

Viết lại câu văn “Tiếng chim lích chích trên cành.” trong đó có sử dụng trạng ngữ và phép nhân hóa. Sau đó xác định các thành phần của câu? (1 điểm)

Em hãy tả mẹ em lúc mẹ đang nấu cơm trong bếp.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu mẹ em khi đang nấu cơm trong bếp.

b) Thân bài:

- Giới thiệu mẹ em: Mẹ em bao nhiêu tuổi? Dáng người, khuôn mặt, tóc, da, mắt, mũi, môi, răng của mẹ có đặc điểm như thế nào? Tính cách, giọng nói, phong cách ăn mặc của mẹ như thế nào? Mẹ có sở thích là nấu ăn nên cả nhà lúc nào cũng được ăn món ngon.

 - Miêu tả khi mẹ nấu ăn: Mẹ đi chợ sớm để mua được sườn tươi ngon về. Ngoài ra mẹ mua thêm cà chua, hành lá, ...nên món ăn rất ngon, và là món khoái khẩu của em. Đầu tiên mẹ chặt nhỏ miếng sườn rồi rửa sạch cho vào luộc qua. Sau đó mẹ lấy chiếc chảo rồi đổ một chút dầu vào, cho cà chua và hành nếm thêm chút mắm, đường và chút cay của ớt để tạo sốt. Sau khi sốt quyện và mịn, mẹ cho sườn vào đảo nhẹ để lửa cháy nhỏ đủ thời gian để sốt thấm vào sườn. Mẹ lấy chiếc đĩa, đổ món ăn ra đĩa trang trí trông rất hấp dẫn. Thế là món sườn xào chua ngọt đã được hoàn thành. Sau khi nấu xong mẹ dọn dẹp bếp sạch sẽ như chưa hề vào bếp nấu.

c) Kết bài: Tình cảm, cảm nghĩ của em khi nhìn mẹ nấu ăn và sau khi ăn xong món mẹ nấu.

Em hãy gạch một gạch vào hai câu văn có sử dụng quan hệ từ (khoanh tròn vào quan hệ từ đó), và gạch hai gạch vào hai đại từ có trong bài? (1 điểm)

Rừng ngập mặn – “Từ Mấy năm qua đến ... Cồn Lu, Cồn Mờ (Nam Định).” Trang 128 – SGK Tiếng Việt 5 (T1).

Vì sao các tỉnh ven biển có phong trào trồng rừng ngập mặn?

Sao đổi ngôi

Đêm hè nóng nực, hai chị em ngồi hóng mát, giữa màn đêm lúc ấy bỗng có một ngôi sao vụt sáng, rạch qua bầu trời như một nhát kiếm chói loà. Cậu em giật áo chị và nói:

- Chị ơi, em nghe người ta nói khi thấy sao đổi ngôi, mình mong ước điều gì thì hãy nói lên điều ước ấy. Thế nào cũng linh nghiệm!

Cô chị quay lại dịu dàng hỏi:

- Thế em muốn ước gì?

Nhớ đến bố con ông lão diễn trò ủ rũ bên đường hồi chiều, cậu em thủ thỉ:

- Ước gì...giấy trong thùng của ông lão biến thành tiền thật.

Cô chị cầm lấy tay em và nói với giọng đầy cảm động:

- À chị bảo điều này...

- Gì ạ? - Không hiểu sao cô chị bỗng đâm ra lúng túng:

- À ...à...không có gì. Chị chỉ nghĩ...ông cụ chắc cần tiền lắm!

Trong trí óc non nớt của cô bỗng hiện lên hình ảnh con lợn đất đựng tiền tiết kiệm cô để dành từ một năm nay trong góc tủ. Cô muốn dành cho bố con ông lão và cả em mình một niềm vui bất ngờ.

(Ngô Phước Quả)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Cậu bé ước mong điều gì? Tại sao cậu bé lại ước mong như vậy? (0,5 điểm)

Khi nghe được ước muốn của em trai, cô chị đã tỏ thái độ gì và nghĩ gì? (0,5 điểm)

Theo em hai chị em trong câu chuyện trên có phẩm chất gì đáng quý? (0,5 điểm)

Thành ngữ, tục ngữ nào sau đây nếu đúng tình cảm và suy nghĩ của hai chị em trong câu chuyện trên? (0,5 điểm)

Các từ “ước mơ, ước muốn, mong ước, khát vọng” là những từ: (0,5 điểm)

Em hãy gạch chân vào quan hệ từ trong câu dưới đây và nêu tác dụng của quan hệ từ đó: (1 điểm)

Cô muốn dành cho bố con ông lão và cả em mình một niềm vui bất ngờ.

Em hãy ghi lại 3 đại từ có trong bài đọc trên: (0,5 điểm)

Em hãy gạch chân dưới từ không cùng nhóm với các từ còn lại: (1 điểm)

a) Tổ tiên, tổ quốc, đất nước, giang sơn, sông núi.

b) Thợ điện, thợ cơ khí, thủ công nghiệp, thợ hàn, thợ nề.

Em hãy nêu mối quan hệ của các từ dưới đây: (1 điểm)

a) Đậu tương / Thi đậu.                                    

b) Miệng cười tươi. / Miệng bát.

Là các từ:

Là các từ:

Em hãy tả anh trai của em.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về anh trai của em.

b) Thân bài:

- Tả bao quát: Anh trai của em nay năm 17 tuổi, anh học lớp 12. Anh cao 1m70. Anh rất thương em, mỗi khi về nhà anh đều mua bánh cho em. Anh học rất giỏi, gia đình em ai cũng tự hào về anh.

Tả chi tiết:

+ Tả hình dáng: Anh có dáng người cao ráo. Gương mặt đầy đặn và rất đẹp trai. Anh ăn mặc giản dị nhưng rất hiện đại. Anh có đôi mắt long lanh, hiền hoà. Đôi môi dày nhưng đẹp và quyến rũ. Mũi anh rất cao.

+ Tả tính tình và sở thích: Anh luôn yêu thương em và ba mẹ. Luôn ân cần chăm sóc và dạy em học. Luôn giúp đỡ việc nhà cho mẹ khi rảnh rỗi. Anh rất siêng học. Anh thích mang giày, mặc áo sơ mi. Anh thích ăn cá rán. Tính tình anh ôn hòa, dễ chịu. Luôn luôn tận tình giúp đỡ những ai khó khăn. Anh đá banh giỏi, hát hay, chơi đàn giỏi,....

c) Kết bài: Nêu cảm nghĩ, tình cảm, của em về anh trai. - Em rất quý và yêu mến anh. Em sẽ cố gắng nỗ lực để được học giỏi như anh.

Tiếng vọng - Trang 108 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Vì sao tác giả băn khoăn, day dứt về cái chết của chim sẻ?

Buôn Chư Lênh đón cô giáo – “Từ Rồi giọng già đến ... hết.” Trang 144 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Những chi tiết nào cho thấy dân làng háo hức chờ đợi và yêu quý “cái chữ”?

Chiếc diều sáo

Chiến lớn lên, khoẻ mạnh, chăm học, chăm làm. Tuy vậy, nó ham mê chơi diều và chơi khéo nhất làng. Còn bà, sau một ngày làm việc mệt nhọc, bà bắc chõng ra sân bóng mát, lòng thanh thản. Bà nghe tiếng sáo ngân nga, nhận ra tiếng sáo của Chiến ngọt ngào và vi vu nhất.

Năm 1965, Chiến nhập ngũ. Suốt mười năm bà sống khắc khoải trong nỗi thương nhớ và chờ đợi. Ngày Chiến về, bà đã bị lẫn nên không nhận ra anh. Chiến ôm chầm lấy bà, nhưng bà giãy nảy đẩy anh ra. Chiến ngỡ ngàng, sụp xuống quỳ lạy bà, nước mắt ròng ròng.

Mùa thả diều lại đến. Một buổi chiều, khi bà đang ngồi ở chồng thì Chiến về, mang theo một đoạn tre và nói:

- Con vót cái điều chơi bà ạ.

Bà nhìn đoạn tre, nhìn Chiến một lúc lâu. Bà lần đến, rờ lên đầu, lên vai anh và hỏi: - Chiến đấy thật ư con?

Chiến vứt chiếc nan diều vót dở, ôm chầm lấy bà, thương xót bà đến thắt ruột. Bà lập cập kéo Chiến xuống bếp, chỉ lên gác bếp:

- Diều của con đây cơ mà.

Tối hôm ấy, khi Chiến mang diều đi, bà lại lần ra chõng nằm. Trong nhiều tiếng sáo ngân nga, bà nhận ra tiếng chiếc diều sáo của Chiến. Đêm thơm nức mùi hoa. Trời sao thăm thẳm bình yên.

(Theo Thăng Sắc)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Sau mười năm Chiến đi bộ đội, ngày anh trở về thì bà như thế nào? (0,5 điểm)

Tại sao anh Chiến quỳ xuống lạy bà, nước mắt ròng ròng? (0,5 điểm)

Nhờ đâu mà trí nhớ của bà hồi phục và bà nhận ra Chiến? (0,5 điểm)

Em hãy xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ trong câu dưới đây: (1 điểm)

Em hãy viết một câu có sử dụng quan hệ từ biểu thị quan hệ tương phản để nói về tình cảm của bà dành cho Chiến? (1 điểm)

Em hãy xác định từ loại cho các từ được gạch chân ở câu dưới đây: (1 điểm)

Trong nhiều tiếng sáo ngân nga, bà nhận ra tiếng chiếc diều sáo của Chiến. Đêm thơm nức mùi hoa. Trời sao thăm thẳm bình yên.

Em hãy tả một cụ già mà em thường gặp.

Gợi ý:

a) Mở bài:

- Giới thiệu cụ già em kính yêu. Em hiểu được hoàn cảnh, tính tình của cụ (lời văn cần chân thực thể hiện được tình cảm, sự kính yêu của em).

b) Thân bài:

- Miêu tả những đặc điểm riêng, tiêu biểu, nổi bật về hình dáng và tính tình của cụ già mà em kính yêu.

+ Hình dáng: Cụ già đã ngoài bảy mươi tuổi, nước da hồng hào, gương mặt phúc hậu, nhiều nếp nhăn. Tóc hớt cao bạc trắng. Đôi mắt hiền từ, bao dung.

+ Tính tình: Cụ già thường làm những việc lặt vặt trong nhà như chăm sóc cây cối trong vườn. Thương yêu em, hay kể chuyện ngày xưa cho em nghe. Giọng nói trầm và ấm. Hay để phần trái cây cho em. Cụ già hiền từ hay giúp đỡ người khác nên được bà con hàng xóm kính trọng, yêu quý.

c) Kết bài: Nêu cảm nghĩ của em đối với cụ già bằng tình cảm yêu mến, kính trọng, tin cậy(sử dụng từ ngữ, lời văn chân thành, cảm động).

Hành trình của bầy ong - Trang 117 - SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Bầy ong đến tìm mật ở những nơi nào? Nơi ong đến có vẻ đẹp gì đặc biệt?

Ca dao về lao động sản xuất - Trang 168 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Những câu nào thể hiện tinh thần lạc quan của người nông dân?

Đồng tiền vàng

Một hôm, vừa bước ra khỏi nhà, tôi gặp cậu bé chừng mười hai, mười ba tuổi, ăn mặc tồi tàn, rách rưới, mặt mũi gầy gò, xanh xao, chìa những bao diêm khẩn khoản nhờ tôi mua giúp. Tôi mở ví tiền ra và chép miệng: - Rất tiếc là tôi không có xu lẻ.

- Không sao ạ. Ông cứ đưa cho cháu một đồng tiền vàng. Cháu chạy đến hiệu buôn đổi rồi quay lại trả cho ông ngay.

Tôi nhìn cậu bé và lưỡng lự: - Thật chứ?

- Thưa ông, thật ạ. Cháu không phải là một đứa bé xấu.

Nét mặt của cậu bé cương trực và tự hào tới mức tôi tin và giao cho cậu đồng tiền vàng.

Vài giờ sau, trở về nhà, tôi ngạc nhiên thấy một cậu bé đang đợi mình, diện mạo rất giống cậu bé nợ tiền tôi, nhưng nhỏ hơn vài tuổi, gầy gò, xanh xao hơn và thoáng một nỗi buồn.

- Thưa ông, có phải ông vừa đưa cho anh Rô-be cháu một đồng tiền vàng không ạ? Tôi khẽ gật đầu, cậu bé tiếp:

- Thưa ông, đây là tiền của ông. Anh Rô-be sai cháu mang đến. Anh cháu không thể mang trả ông được vì anh ấy bị xe tông vào, gãy chân, đang phải nằm nhà.

Tim tôi se lại. Tôi đã thấy một tâm hồn đẹp trong một cậu bé nghèo.

(Theo Truyện khuyết danh nước Anh)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Trong câu chuyện trên có các nhân vật? (0,5 điểm)

Người khách đưa đồng tiền vàng cho cậu bé bán diêm vì: (0,5 điểm)

Rô-be không tự mang trả tiền thừa cho khách vì: (0,5 điểm)

Việc Rô-be trả lại tiền thừa cho khách đáng quý ở điểm: (0,5 điểm)

Chọn một tên cho Rô-be phù hợp với đặc điểm, tính cách của cậu: (0,5 điểm)

“...thoáng một nỗi buồn”, Từ trái nghĩa với từ “buồn” là: (0,5 điểm)

Trong câu “Tôi gặp cậu bé .... tôi mua giúp”. Có mấy từ láy? (1 điểm)

Từ “cháu” trong “Ông cứ đưa cho cháu một đồng tiền vàng” là: (0,5 điểm)

“Anh cháu không thể mang trả ông được vì anh ấy bị xe tông vào, gãy chân, đang phải nằm ở nhà”. Quan hệ từ “vì” trong câu thể hiện mối quan hệ: (0,5 điểm)

Em hãy tả cô giáo đã từng dạy em và để lại cho em nhiều tình cảm tốt đẹp nhất.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về cô giáo của em.

- Cô giáo của em khoảng bốn mươi tuổi. Cô là người mẹ thứ hai của em.

b) Thân bài: Tả ngoại hình của cô.

+ Cô có dáng thon thả, thướt tha trong chiếc áo dài. Mái tóc đen, dài xoã ngang vai.

+ Khuôn mặt đầy đặn, cân đối với chiếc mũi thẳng, đôi môi hồng luôn tươi cười.

+ Đôi mắt to và đen; nhìn hiền từ, thân thiện. Nước da trắng trẻo.

+ Bàn tay nhỏ nhắn có các ngón thon dài. Bước đi uyển chuyển. Giọng nói rành mạch.

- Tả tính cách của cô:

+ Hiền dịu nhung nghiêm khắc dạy chúng em học bài.

- Kỉ niệm của em và cô: Em bị ngã ở trường, cô dìu em vào phòng y tế và quan tâm em.

c) Kết bài: Nêu cảm nghĩ, tình cảm về cô giáo của em.

Hạt gạo làng ta - Trang 139 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Câu hỏi: Vì sao tác giả gọi hạt gạo là "hạt vàng"?

Về ngôi nhà đang xây - Trang 148 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Tìm hình ảnh nhân hóa làm cho ngôi nhà được miêu tả sống động, gần gũi?

Cậu bé người Nhật

Tối 16 – 3, tôi được phái tới trường tiểu học phụ giúp việc phân phát thực phẩm cho người bị nạn sau trận động đất khủng khiếp ở Nhật Bản. Trong hàng người xếp hàng rồng rắn, một cậu bé chừng 9 tuổi mong manh chiếc áo thun và quần đùi đang co ro trong gió rét căm căm. Cậu bé xếp hàng cuối cùng nên tôi sợ đến phiên nó thì chẳng còn thức ăn nên đi đến hỏi thăm.

Cậu bé kể lúc động đất và sóng thần ập đến, cậu đang học thể dục. Cha làm việc Từ ban công lầu 3 của trường, cậu bé nhìn thấy người cha mắc kẹt trong chiếc xe bị cuốn phăng theo dòng nước. Nhà nằm sát bờ biển nên mẹ và em chắc cũng không kịp thoát thân. Cậu bé quay người lau với dòng nước mắt, giọng run run khi nghĩ đến người thân. Thấy cậu bé lạnh run lập cập, tôi cởi áo khoác cảnh sát chùm lên người cậu rồi đưa khẩu phần ăn tối cho cậu bé. Cậu bé nhận túi lương khô của tôi, khom người cảm ơn.

Tôi nghĩ chắc nó sẽ ngấu nghiến ăn ngay. Nhưng cậu bé ôm túi lương khô để vào thùng thực phẩm đang phân phát rồi quay lại xếp hàng. Trước ánh mắt sững sờ của tôi, cậu bé trả lời: “Chắc có nhiều người còn đói hơn con. Con bỏ vào đó để các cô chú phát chung cho công bằng chú ạ!”.

(Hà Minh Thành)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Tác giả chú ý đến điều gì trong hàng người xếp hàng nhận thực phẩm? (0,5 điểm)

Khi động đất và sóng thần ập đến, điều gì đã xảy ra với người thân trong gia đình cậu bé? (0,5 điểm)

Cậu bé trong câu chuyện trên là người như thế nào? (0,5 điểm)

Em hãy xác định trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ của câu văn dưới đây: (1 điểm)

a) Cậu bé kể lúc động đất và sóng thần ập đến, cậu đang học thể dục.

b) Cậu bé nhận túi lương khô của tôi, khom người cảm ơn.

Em hãy gạch chân vào quan hệ từ trong câu sau: (0,5 điểm)

Nhà nằm sát bờ biển nên mẹ và em chắc cũng không kịp thoát thân.

“Sóng thần” có nghĩa là gì? (0,5 điểm)

Em hãy xác định từ loại cho các từ gạch chân trong câu văn dưới đây: (0,5 điểm)

Cậu bé quay người lau vội dòng nước mắt, giọng run run khi nghĩ đến người thân.

Ghi lại một danh từ riêng, một danh từ chung, 2 đại từ có trong bài đọc: (1 điểm)

2 đại từ:

1 danh từ riêng:

1 danh từ chung:

Em hãy ghi lại 3 từ láy có trong bài đọc: (0,5 điểm)

Em hãy tả chú công nhân đang làm việc tại công trường.

Gợi ý:

a) Mở bài: Giới thiệu về chú công nhân và công việc của chú.

- Hàng ngày đến trường đi qua một công trường đang xây dựng. Em gặp chú công

nhân đang xây dựng.

b) Thân bài:

- Hình dáng: Thân hình vạm vỡ. Ảnh mắt vui cười. Làn da đen sạm.

- Hoạt động: Bỏ vữa, đặt gạch. Chặt gạch, trám hồ xây. Dùng dây dọi để đo độ thẳng của trường. Gọi lấy hồ và gạch. Huých sáo vui nhộn.

c) Kết bài:

- Muốn ca ngợi chú trong một bức tranh.

- Cảm ơn người thợ xây đã đem đến những tổ ấm hạnh phúc.

- Mong kỹ thuật máy móc sẽ làm cho chú thợ xây bớt mệt hơn.

Rừng ngập mặn – “Từ Nhờ phục hồi đến ... hết.”Trang 128 – SGK Tiếng Việt 5 (T1)

Nêu tác dụng của rừng ngập mặn khi được phục hồi?

Ngu Công xã Trịnh Tường - “Từ Muốn có nước đến ... xã Trịnh Tường.”Trang 164 – SGK Tiếng Việt 5 (T1).

Ông Lìn đã nghĩ ra cách gì để giữ rừng bảo vệ dòng nước?

Người thợ rèn

Ngồi xem anh Thận làm việc thật thích: có cái gì rất khỏe, rất say trong công việc của anh, sinh động và hấp dẫn lạ thường. Này đây, anh bắt lấy thỏi thép hồng như bắt lấy con cá sống. Dưới những nhát búa hăm hở của anh, con cá lửa ấy vùng vẫy, quằn quại, giãy lên đành đạch. Những chiếc vảy của nó bắn ra tung tóe thành những tia lửa sáng rực. Nó nghiến răng ken két, nó cưỡng lại anh, nó không chịu khuất phục. Anh quặp lấy nó trong đôi kìm sắt dài, lại dúi đầu nó vào giữa đống than hồng.

- Thôi nào! – Anh bảo cậu thợ phụ. Cậu thanh niên rướn người lên. Đôi ống bễ thở phì phò. Những chiếc lưỡi lửa liếm lên rực rỡ.

- Thôi! – Anh nói.

Cậu thợ phụ trở tay lau mồ hôi đầm đìa trên khuôn mặt ửng hồng vì hơi nóng, trong khi anh Thận lại lôi con cá lửa ra, quật nó lên hòn đe và vừa hằm hằm quai búa choạng choạng vừa nói rõ to: “Này ... Này ... Này ...”

Cuối cùng con cá lửa đành chịu thua. Nó nằm ưỡn dài ngửa bụng ra trên đe mà chịu những nhát búa như trời giáng. Và tới lúc anh trở tay ném nó đánh xèo một tiếng vào cái chậu nước đục ngầu làm cho chậu nước bùng sôi lên sùng sục thì nó đã biến thành một chiếc lưỡi rựa vạm vỡ và duyên dáng. Anh Thận chỉ liếc nhìn nó một cái, như một kẻ chiến thắng. Và anh lại bắt đầu một cuộc chinh phục mới.

(Theo Nguyên Ngọc)

Dựa vào nội dung bài đọc trên, khoanh tròn vào chữ cái đặt trước câu trả lời đúng nhất hoặc làm theo yêu cầu của mỗi câu hỏi.

Công việc của người thợ phụ là gì? (0,5 điểm)

Bài đọc tả hình dáng hay hoạt động của anh thợ rèn? (0,5 điểm)

Vì sao quá trình người thợ rèn làm một sản phẩm được ví như một cuộc chinh phục mới? (0,5 điểm)

Gạch chân vào quan hệ từ và cho biết tác dụng của quan hệ từ đó? (0,5 điểm)

Anh Thận chỉ liếc nhìn nó một cái, như một kẻ chiến thắng.

Điện từ trái nghĩa (với các từ in đậm) vào chỗ châm sau:(1 điểm)

a) Hẹp nhà,…………………bụng.                   

b) ……………… thác, xuống ghềnh.

Gạch chân vào các đại từ trong câu sau: (0,5 điểm)

Nó nghiến răng ken két, nó cưỡng lại anh, nó không chịu khuất phục.

Em hãy khoanh vào các cặp từ đồng nghĩa sau (chọn nhiều đáp án):(1 điểm)

Em hãy đặt một câu theo nghĩa chuyển với từ “rèn”: (1 điểm)

Em hãy tả người thầy mà em yêu quý và kính trọng.

Gợi ý:

a) Mở bài: Dẫn dắt và giới thiệu về thầy giáo của em.

b) Thân bài:

- Giới thiệu chung: Năm nay thầy bao nhiêu tuổi, thầy dạy em môn gì, lớp mấy?

- Ngoại hình:

+ Dáng người thầy dong dỏng cao, dáng đi nhẹ nhàng khoan thai.

+ Gương mặt hình chữ điền, đã xuất hiện những nếp nhăn.

+ Nụ cười luôn nở, ấm áp và hiền hậu, gần gũi và thân thương biết bao nhiêu.

+ Đôi mắt thấy ngày càng yếu đi song vẫn ẩn chứa một biển trời yêu thương.

+ Thầy rất giản dị. Hằng ngày, trên chiếc xe đạp cũ thầy mang tri thức đến cho trò nhỏ.

- Cách thầy dạy bài:

+ Thầy là người truyền cảm hứng văn chương cho em nhiều nhất.

+ Thầy luôn mang đến một không khí rất riêng cho lớp học.

+ Môn Văn trở nên gần gũi hơn bao giờ hết qua lời giảng của thầy.

c) Kết bài: Nêu cảm nghĩ, tình cảm của em dành cho thầy.